Voor u ligt de Programmabegroting 2018-2021. Deze presenteren wij u met gepaste trots. Voor de tweede maal een programmabegroting in de herziene opzet met de nieuwe programma-indeling. De basis voor deze programmabegroting ligt in het collegeconvenant 2014-2018 en de visie Ede 2025. De gekozen speerpunten zijn food, duurzaamheid, KennisAs Ede-Wageningen, het World Food Center, het buitengebied, het levendig centrum, het verbeteren van het voorzieningenniveau, Veluwse Poort, citymarketing, de regio FoodValley en een sociale, inclusieve en vitale samenleving.
Bij de perspectiefnota hebben wij u diverse voorstellen voorgelegd waarmee u heeft ingestemd en middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering van beleid. Toen heeft de beleidsdiscussie plaatsgevonden. Deze keuzen zijn in deze programmabegroting verder uitgewerkt. Bij de perspectiefnota heeft u naast de speerpunten uit het Investeringsfonds ook middelen beschikbaar gesteld voor beleid, projecten en uitvoering. Wij zullen de door u beschikbaar gestelde middelen voortvarend, effectief en efficiënt inzetten voor de beoogde doelen en met behulp van monitoring de voortgang meten en waar nodig bijsturen.
Belangrijk onderdeel van deze programmabegroting is hoofdstuk 1 'Investeringsfonds Impuls Ede'. Met de vaststelling van de Perspectiefnota 2018-2021 is nu het grootste deel van het beschikbare budget toegekend om een impuls te geven aan bovenstaande speerpunten. Zoals aangegeven in de perspectiefnota hebben wij met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 ruimte in de begroting gehouden voor het nieuwe college. Om die reden wordt in 2020 en 2021 ook de precario-opbrengst in het Investeringsfonds gestort.
Duidelijk is nu welke prestaties in 2018 worden geleverd om te komen tot een economisch vitaal en sociaal krachtig Ede. Deze prestaties leveren wij steeds meer in samenhang tussen de speerpunten. De speerpunten realiseren wij in samenwerking met partners en bewoners. De gemeente Ede werkt integraal met partners op het gebied van circulaire economie. De actualiteiten laten zien dat de (voedsel)vraagstukken in de programma's food en het buitengebied nauw verbonden zijn. De KennisAs Ede-Wageningen werkt aan het sterker maken van Regio FoodValley als Europese topregio op het gebied van (kennis over) agrofood. Iconen op deze as zijn de Wageningen Campus en het World Food Center. In dit kader is het ontwikkelen en vermarkten van het Food- en Businesspark (De Klomp) voor andersoortige bedrijvigheid op het gebied van food en andere economische sectoren ook een belangrijk onderdeel van de economische structuur van Ede. Ook in het levendig centrum wordt food zichtbaarder en worden grote ontwikkelingen in gang gezet zoals de herinrichting van de markt. Citymarketing blijft, in 2018 als externe organisatie, investeren in Food en Veluwe. De Corporate film die in 2017 is uitgebracht laat in samenhang zien hoe Ede is en zich ontwikkelt.
Daarnaast treft U in hoofdstuk 2 de ontwikkelingen per programma aan. We stippen een paar bijzondere resultaten aan. In 2018 wordt het voorzieningenniveau in Ede en de dorpen verder versterkt onder andere door de opening van de Van der Knaap-topsporthal, de renovatie van de scholen in de Maandereng, het realiseren van huisvesting voor de Stichting Militaire Historie Ede en we bouwen verder aan de Westzoom in Lunteren.
We werken met inwoners en maatschappelijke partners aan de Inclusieve Edese Samenleving met als doel dat iedereen zoveel mogelijk kan meedoen met onze samenleving. Veel aandacht gaat uit naar de ketensamenwerking rond de participatie van statushouders (waaronder AMV'ers). In 2018 harmoniseren het peuterspeelwerk en de kinderopvang. In 2017 en 2018 blijven wij de ontwikkelingen rond het leerlingenvervoer in Ede en de regio uiteraard nauwgezet volgen. In 2018 start na een intensieve voorbereidingsperiode het nieuwe Werkkracht Ede B.V. voor onze inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit gebeurt in nauwe aansluiting en samenwerking met het Werkgeversservicepunt (WSP) Regio FoodValley, zodat eenduidige werkgeversdienstverlening en één loket voor werkgevers wordt geborgd. De samenwerking met triple helix-partners in de Strategische Arbeidsmarkttafel (STAM) krijgt verder vorm.
De in 2017 vastgestelde retailvisie wordt in 2018 uitgevoerd. We voeren de regionale woonagenda uit. De ruimtelijke ontwikkeling in Ede wordt versterkt onder meer op basis van de in 2017 vastgestelde Stadsvisie Ede 2030. We zetten weer een nieuwe stap in de implementatie van de Omgevingswet. We werken met ondernemers en regionale partners aan het vitaliseren van onze toeristische sector.
Op het gebied van veiligheid werkt het Interventie Team (voorheen Sociaal Interventie Team) aan een sluitende integrale aanpak op casus-niveau. Ook de groepsaanpak rond jeugdigen is een belangrijk speerpunt. In 2018 wordt een nieuwe brandweerkazerne in Bennekom gerealiseerd. Op het gebied van de openbare ruimte werken we in 2018 onder meer aan een nieuw plan voor speelplekken en voor openbare verlichting.
Voor de speerpunten en de ontwikkelingen in het beleid geldt steeds meer dat we beleidsvorming en uitvoering in samenwerking met bewoners, maatschappelijke partners, kerken en bedrijven oppakken. In Ede, in de regio maar ook steeds meer in landelijke en internationale netwerken. Onze inwoners nemen steeds vaker initiatieven in de eigen leefomgeving. Dit merken we onder meer aan het succes van projecten als EdeDoet!. Daarnaast wordt Ede steeds meer gezien als voorloper-gemeente op het gebied van onder meer voedselbeleid.
De Perspectiefnota 2018-2021 is het financiële kader voor deze programmabegroting. In de uitwerking hiervan is nauwelijks sprake van een bijstelling. De effecten van de algemene uitkering en actualisatie vallen grotendeels tegenover elkaar weg. De komende maanden worden het Regeerakkoord en de beleidsvoornemens van het na de gemeenteraadsverkiezingen te vormen nieuwe college bekend. De financiële uitwerking krijgt gestalte in de komende perspectiefnota.
Ik wens u bij al uw taken en verantwoordelijkheden veel succes.
Harry van Huijstee,
wethouder Financiën.