Algemeen
In de Perspectiefnota 2018-2021 is richting gegeven aan de inzet in 2018 en verder op de speerpunten. Deze speerpunten worden steeds meer in samenhang gerealiseerd zoals in het voorwoord aangegeven. In de Perspectiefnota 2018-2021 vroegen we voor het eerst een aantal programma-overstijgende zaken aan. Dit versterkt tijdelijk in 2018 de inzet op economisch beleid en de inzet op public affairs (reparatiebesluit in deze programmabegroting onder het speerpunt food). Ook besloot u de organisatie van de Wereldvoedseldag in Ede mogelijk te maken. Dit evenement heeft op 14 oktober 2017 plaatsgevonden in het gebied de Veluwse Poort.

De speerpunten zijn in 2018 volop in uitvoering. Een aantal nieuwe ontwikkelingen in 2018: In Ede en de dorpen wordt gasloos gebouwd. Wij werken met inwoners en regionale ondernemers aan korte voedselketens en aan initiatieven in de wijken rond gezonde voeding. Landelijk profileren we Ede onder meer in de citydeal Voedsel en de Green Deal. Met de partners van de KennisAs bouwen we aan het Kennispark. Het programma buitengebied is in 2018 volop in uitvoering. Hetzelfde geldt voor het werkprogramma Levendig Centrum. In 2018 start de externe citymarketingorganisatie.

De Visie Ede 2025 en het Convenant 2014-2018 vormen samen de opgave van Ede: “Ede is een jonge en groene stad van ontmoeten en verbinden. Deze jonge en groene stad is economisch vitaal en sociaal krachtig. We bereiken dit door te bouwen aan de sociale infrastructuur, sterke wijken en het vestigingsklimaat. Er is een sociaal (zorg)vangnet voor wie het nodig heeft en mensen staan voor elkaar klaar. Mensen wonen in prettige wijken in passende woningen in een prachtige groene omgeving. Dit uitmuntende woonklimaat behoudt inwoners en trekt mensen naar Ede. Een aantrekkelijk vestigingsklimaat trekt (food)bedrijven en zorgt voor een variëteit in werkgelegenheid. Om dit te behouden en verder uit te bouwen kiest Ede voor Food en Duurzaamheid. Deze speerpunten geven basis, profiel en kleur aan het hele gemeentelijke beleid. We bouwen gemeentebreed aan de sociale en economische kracht van de gemeente, en de Veluwse Poort, het WFC, de KennisAs, het (vitale) buitengebied en het levendige centrum zijn belangrijke gebieden waar dit tot uitdrukking komt. Food en duurzaamheid zijn op allerlei manieren herkenbaar en beleefbaar bij bedrijven, inwoners en bezoekers”.

Deze opgave is nog steeds actueel, maar ook in ontwikkeling. 2017 en 2018 benutten wij ook om samen met de raad en onze inwoners/bedrijven na te denken over wat de volgende stappen kunnen zijn op de grote strategische thema's voor Ede. Om ook voor de toekomst de economische en sociale vitaliteit van Ede te behouden en verder te ontwikkelen.

In de volgende paragraaf wordt aangegeven wat de stand van zaken is van de verschillende speerpuntprogramma's. Het World Food Center is ook een belangrijk speerpunt dat we in samenhang dienen te bekijken met de andere speerpunten. Een korte stand van zaken leest u hieronder.

World Food Center
Het World Food Center (WFC) wordt een levendig stadsgebied met een veelzijdige mix aan functies zoals de Experience, een businesspark voor foodgerelateerde bedrijven, woningen, horeca, retail en hotel- en congresfaciliteiten. In het Experience Center wordt food op een educatieve, uitdagende, inspirerende en interactieve manier beleefd.

Wat willen wij bereiken?
Op lokaal niveau versterkt het WFC de gemeente Ede als Foodstad en versterkt het de economie en de sociaal maatschappelijke structuur (denk aan voedseleducatie). Op regionaal niveau positioneert het WFC de Regio FoodValley verder als kennishart op het gebied van agrofood. Nationaal/Internationaal vormt het WFC een uitstekende profilering van de Nederlandse agrofoodsector en van de unieke positie van Ede in het kader van het integraal voedselbeleid (programma Food).

Wat gaan we daarvoor doen?
Door het Amerikaanse bureau BRC wordt, samen met agrofoodbedrijven, een concept-plan voor de WFC Experience ontwikkeld. Op basis van dit plan wordt een professionele exploitant geselecteerd.
Albert Heijn, Scelta Mushrooms, DSM, Wageningen University & Research, Albron, Friesland Campina, Nestlé, KeyGene en de Rabobank hebben hun medewerking aan de verdere doorontwikkeling van de WFC Experience toegezegd. Samen met deze partijen en de geselecteerde exploitant wordt in 2018 het concept-plan uitgewerkt tot een concreet Masterplan.

Met steun van Wageningen UR, gemeente Ede en provincie Gelderland, wordt gewerkt aan een interuniversitair onderzoeksprogramma Food & Consument. De universiteiten geven aan vanaf 2018 zelfstandig in het programma te gaan investeren, de verwachting is dat de HBO's dit voorbeeld volgen. De uitwerking van het onderzoeksprogramma vindt in nauwe samenhang plaats met de ontwikkeling van het Masterplan voor de WFC Experience.

Tegelijkertijd met de uitwerking van de Experience wordt ook op schetsniveau getekend aan het gebouw. Ook de business case wordt verder uitgewerkt en de commerciële functies (onder andere retail, horeca, hotel, business center) krijgen concreter vorm. Het concept, de schetsen en het uitwerken van de commerciële functies worden financieel vertaald in een verdere uitwerking van de businesscase om te komen tot een exploitabel plan. Daarbij wordt ook de funding van de initiële investeringen voor de Experience verder vormgegeven. Om te komen tot financiële bijdragen is het van belang om uit te werken wat de partijen bijdragen en wat ze hiervoor terugkrijgen. Daarnaast worden vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente en provincie de subsidievoorwaarden verder vormgegeven en vindt er een check plaats op de staatssteunaspecten.

De Provincie Gelderland heeft in dit jaar besloten een reservering op te nemen van € 15 miljoen voor het WFC. Het WFC is onderdeel van de Voedselagenda van het Rijk. In 2018 wordt - samen met de Provincie Gelderland - verder gewerkt aan het commitment van het Rijk en EU.

Er is gewerkt aan een integraal gebiedsconcept, waarin de samenhang en synergie tussen de verschillende functies in het gebied verder vorm wordt gegeven. Gebaseerd op dit concept wordt in 2018 een Structuurvisie en MER voor het gebied vastgesteld. In de Structuurvisie worden de stedenbouwkundige, landschappelijke en functionele uitgangspunten voor het gebied vastgelegd.

Budget 2018
In 2013 heeft de gemeenteraad € 1 miljoen voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld. Inschatting is dat het huidige budget tot en met 2017 voldoet. Inmiddels dragen een groot aantal publieke en private partners (WFC-D, agrofoodbedrijven, universiteiten, Provincie) inhoudelijk en financieel bij aan de planontwikkelingskosten van de WFC Experience, waardoor in 2018 voor de gemeentelijke begeleidingskosten een beperkt beroep wordt gedaan op het Investeringsfonds. Voorgesteld wordt voor 2018 een budget van € 200.000 vrij te maken voor het inschakelen van de benodigde financiële en juridische expertise, planbegeleiding en communicatie.